Hout in de carrosseriebouw

Vlak voor het begin van de echte automobielbouw (rond 1900) waren auto’s eigenlijk koetsen waarbij het paard en de disselboom werden weggelaten. Ervoor in de plaats kwam een één-cilinder motortje dat tussen de achterwielen was geplaatst en met een ketting de achterwielen aandreef. Het bouwmateriaal voor de auto was grotendeels hout; men kon toen wel smeden maar niet lassen. Het bouwen van een auto was dus handwerk en het is ongelooflijk welk een vakmanschap hierbij kwam kijken.

Het bouwmateriaal voor die eerste gemotoriseerde koetsjes bestond voornamelijk uit het zeer sterke eikenhout. De zittingen werden gemaakt van het mooie en makkelijk te bewerken beukenhout. Vroeger werden de disselbomen waartussen de paarden liepen gemaakt van essenhout. Dit werd gedaan omdat bij een aanrijding eikenhout zou versplinteren en de paarden ernstig verwond konden raken. Essenhout is niet zo sterk als eikenhout, maar door de lange nerf is het bijzonder buigzaam.

De automobielbouw werd nog lange tijd gedomineerd door hout. Van steeds groter belang werd het essenhout vanwege de buigzaamheid. Het hout stond ook wel bekend als hout “with a memory”, vanwege de neiging terug te buigen naar de oorspronkelijke vorm. Bovendien kon natuur-gedroogd essenhout goed worden gebogen onder stoom.

In de houtafdeling van Bart Holland is deze bouwwijze bij verschillende automobielen goed te zien. Bijvoorbeeld bij de totale restauratie van een Opel Lutzmann uit 1898 (voor het Opelmuseum in Rüsselsheim).

Ook voor een Rolls-Royce 20/25 uit 1928, een BMW 327 Cabriolet uit 1938 en een Mercedes 220 Cabriolet uit 1952 zijn de complete houten frames opnieuw gemaakt. De essenhouten balken zijn gestoomd om de juiste gebogen vorm te bereiken. Later werden ook lagen dun hout in een mal gelijmd en gebogen.

Tegenwoordig wordt hout in automobielen alleen nog gebruikt in zeer dunne vorm: fineer.